-1-
عَنْ أُمِّ الدَّرْدَاءِ (رَضِيَ الله عَنْهَا) سَمِعْتُ مِنَ النَّبِيِّ (صَلَّى الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ) يَقُولُ: أَوَّلُ مَا يُوضَعُ فِي الْمِيزَانِ اَلْخُلُقُ الْحَسَنُ
Hazreti Ummu’d-Derdâ (radijallahu anha) na transmeton se Profeti ynë i Nderuar (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Gjëja e parë që do të vendoset mbi peshore në Ditën e Gjykimit është morali i bukur”. (Taberâni, el-Mu’xhemu’l-Kebîr, 24/253)
2-
عَنِ بْنِ مَسْعُودٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يَقُولُ: اَللّٰهُمَّ أَحْسَنْتَ خَلْقِي فَأَحْسِنْ خُلُقِي.
Sipas transmetimit të Abdullah b. Mes’ud (radijallahu anhu), Profeti ynë i Nderuar (alejhi ekmelut tahijjât ue efdalus salauât) lutej kështu: “Zoti im! Ma zbukuro moralin ashtu siç më ke zbukuruar krijimin!” (Musned, 1/403)
-3-
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ (رَضِيَ الله عَنْهُ) قاَلَ رَسُولُ اللهِ (صَلَّى الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ): كَرَمُ الْمَرْءِ دِينُهُ وَمُروُءَتُهُ عَقْلُهُ وَحَسَبُهُ خُلُقُهُ.
Në një hadith të transmetuar nga Ebû Hurejre (radijallahu anhu), Profeti ynë (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) thotë: “Virtyti i njeriut ndodhet në pasqyrimin e besimit në jetën e tij, personaliteti i tij ndodhet në kanalizimin e arsyes së tij në punë të dobishme, nderi dhe fisnikëria e tij ndodhen në zbukurimin e moralit”. (Bejhakî, Sunen, 7/136, 10/195; Dârekutnî, 3/303)
-4-
عَنْ أَبيِ ذَرٍّ (رَضِيَ اللهُ عَنْهُ) قاَلَ: قَالَ رَسوُلُ اللهِ صَلىَّ الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: اِتَّقِ اللهَ حَيْثُمَا كُنْتَ وَاَتْبِعِ السَّيِّئَةَ الْحَسَنَةَ تَمْحُهَا
وَخَالِقِ النَّاسَ بِخُلُقٍ حَسَنٍ.
Ebu Dherri (radijallahu anhu) transmeton se Profeti ynë i Nderuar (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Kudo që të ndodhesh kije frikë Allahun dhe jeto gjithmonë me ndjenjën e devotshmërisë! Nëse bën një mëkat, pas saj bëj menjëherë një punë të dobishme në mënyrë që ajo ta fshijë mëkatin. Gjithashtu, mos iu ndaj moralit të bukur në marrëdhëniet me njerëzit!” (Tirmidhi, Birr, 55; Musned, 2/5, 5/153, 178, 228)
-5-
عَنْ ضَحَّاكِ بْنِ قَيْسٍ رَضِيَ اللهُ تَعَالَى عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: أَخْلِصُوا أَعْمَالَكُمْ لِلّهِ فَإِنَّ اللهَ لاَ يَقْبَلُ مِنَ الْعَمَلِ إِلاَّ مَا خَلَصَ.
Në një hadith të transmetuar prej Dahhâk b. Kajs (radijallahu anhu), Profeti ynë i Nderuar (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) thotë: “Kujdesuni që çdo punë ta bëni vetëm për hir të Allahut dhe dijeni se Allahu nuk e pranon punën e bërë pa sinqeritet”. (Ed-Dârakutnî, es-Sunen, 1/51; el-Bejhakî, Shuabu’l-Iman, 5/336; el-Makdisî, el-Ehâdîthu’l-Muhtâra, 8/90)
-6-
عَنِ بْنِ عَبَّاسٍ (رَضِيَ الله عَنْهُ) قَالَ النَّبِيُّ (صَلَّى الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ):مَنْ أَخْلَصَ لِلّٰهِ أَرْبَعِينَ صَبَاحًا ظَهَرَتْ يَنَابِيعُ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلىَ لِسَانِهِ.
Në një hadith të transmetuar prej Abdullah b. Abbasit (radijallahu anhu), Zotëria ynë, Krenaria e gjithësisë (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Kush i fal sinqerisht dyzet mëngjese duke patur për qëllim kënaqësinë e Allahut, fillojnë t’i rrjedhin nga zemra në gjuhë brilante të urtësisë”. (Musnedu’sh-Shihab, 1/285)
-7-
عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ (رَضِيَ اللهُ عَنْهُ) قَالَ رَسُولُ اللهِ (صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ): مَنْ كَانَ ذَا لِسَانَيْنِ فِي الدُّنْياَ جُعِلَ لَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ لِسَانَانِ مِنْ نَارٍ.
Enes b. Maliku (radijallahu anhu) transmeton se Resulullahu (sal-lallahu alejhi ve sel-lem) ka thënë: “Kush ka dy gjuhë në këtë botë (njëherë thotë kështu e herë tjetër ashtu), në Ditën e Kiametit do të ketë dy gjuhë prej zjarri”. (Musnedu’sh-Shihab, 1/284; Me pak dallime: Ebu Davud, Edeb, 34; Dârimi, Rikak, 51)
-8-
عَن ابْنِ مَسْعُودٍ رضي اللَّه عنه عن النَّبِيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال : إِنَّ الصِّدْقَ يَهْدِي إِلَى الْبِرِّ وَإِنَّ الْبِرَّ يَهْدِي إِلَى الجَنَّةِ ، وَإِنَّ الرَّجُلَ لَيَصْدُقُ حَتَّى يُكتَبَ عِنْدَ اللَّهِ صِدِّيقاً ، وإِنَّ الْكَذِبَ يَهْدِي إِلَى الفُجُورِ وَإِنَّ الفُجُورَ يَهْدِي إِلَى النَّارِ ، وَإِنَّ الرَّجُلَ لَيَكْذِبُ حَتَّى يُكتَبَ عِنْدَ اللَّهِ كَذَاباً.
Në një hadith të transmetuar prej Abdullah b. Mes’udit (radijallahu anhu), i Dërguari i Nderuar i Allahut, Gjuha e pastër e urtësisë (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: (Juve ju shkon të mbërtheheni pas drejtësisë si në fjalë ashtu edhe në vepra.) “Sidku e çon njeriun në mirësi, në punët e dobishme ku ndodhet kënaqësia e Allahut; kurse mirësia të çon në Xhenet. Nëse njeriu i përkushtohet drejtësisë dhe i hyn kësaj udhe, atëherë tashmë ai thotë dhe kërkon gjithmonë të drejtën e si përfundim tek Allahu regjistrohet si siddîk (i lidhur me të drejtën në esencën dhe fjalët e tij). (Ruhuni prej gënjeshtrave!) Gënjeshtra e shtyn njeriun në pellgun e mëkateve e në kalimin e kufijve; kurse mëkatet dhe veprat e tepruara jashtë kufijve të zvarritin në Xhehenem. Nëse njeriu e humb veten në gënjeshtra, atëherë ai thotë vazhdimisht gënjeshtra dhe në çdo punë i shkon nga pas gënjeshtrave derisa si përfundim të emërtohet si “gënjeshtar” (gënjeshtar në fjalë, veprime e sjellje) tek Allahu”. {Buharî, Edeb: 69; Muslim, Birr: 102, 103, (2606, 2607)}
-9-
عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّمَ: اِسْتَحْيُوا مِنَ اللهِ تَعَالَى حَقَّ الْحَيَاءِ، مَنِ اسْتَحْيَى مِنَ اللهِ حَقَّ الْحَيَاءِ فَلْيَحْفَظِ الرَّاْسَ وَمَا وَعَى وَلْيَحْفَظِ الْبَطْنَ وَمَا حَوَى وَلْيَذكُرِ الْمَوْتَ وَالْبِلَى، وَمَنْ أَرَادَ اْلآخِرَةَ تَرَكَ زِينَةَ الْحَيَاةِ الدُّنّْيَا، فَمَنْ فَعَلَ ذَلِكَ فَقَدِ اسْتَحْيَى مِنَ اللهِ حَقَّ الْحَيَاءِ.
Sipas transmetimit të Ibn Mesudit (radijallahu anhu), Zotëria ynë, i Dërguari i Nderuar i Allahut (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Silluni të turpshëm në maksimum përballë Allahut! Kush është i turpshëm aq sa duhet kundrejt Allahut, të mbajë nën kontroll mendjen dhe çka në të, barkun e çka në të! Gjithashtu mos ta nxjerrë nga mendja vdekjen dhe kalbëzimin! Ai që dëshiron Ahiretin braktis bukuritë mashtruese të kësaj bote. Ja pra, kush sillet kështu, ka shfaqur me të vërtetë frikën e tij ndaj Allahut”. [Tirmidhî, Rekaik 24; Ahmed b. Hanbel, Musned 1/387]
-10-
عَنْ أَنَسٍ (رَضِيَ الله عَنْهُ) قَالَ رَسُولُ اللهِ (صَلَّى الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ): اَلْإِيمَانُ نِصْفَانِ نِصْفٌ فِي الصَّبْرِ وَنِصْفٌ فِي الشُّكْرِ.
Në një hadith që e transmeton Enes b. Mâlik (radijallahu anhu), i Dërguari i Allahut (alejhissalatu uesselam) ka thënë: “Besimi është i përbërë nga dy pjesë: Njërën pjesë të kësaj të plote e përbën durimi, ndërsa gjysmën tjetër falënderimi ndaj Allahut”. (Shuabu’l-Iman, 123/7; Fejzu’l-Kadîr, 188/3)
-11-
عَنْ عَطِيَّةَ السَّعْدِيِّ (رَضِيَ اللهُ عَنْهُ) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ (صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ): لاَ يَبْلُغُ الْعَبْدُ أَنْ يَكُونَ مِنَ الْمُتَّقِينَ حَتَّى يَدَعَ مَا لاَ بَأْسَ بِهِ حَذَرًا لِمَا بِهِ الْبَأْسُ.
Në një hadith që e transmeton Adijj es-Sa’dî (radijallahu anhu), i Dërguari i Allahut (alejhissalatu uesselam) ka thënë: “Robi nuk ka për ta arritur asnjëherë devotshmërinë e vërtetë derisa të braktisë edhe disa gjëra që s’janë gabim me frikën se mos bie në gabime”. (Tirmidhî, Sifatu’l-Kijame, 19; B. Mâxhe, Zuhd, 24)
-12-
عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ (رَضِيَ اللهُ عَنْهُ) قَالَ رَسُولُ اللهِ (صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ): خَشْيَةُ اللهِ رَأْسُ كُلِّ حِكْمَةٍ وَالْوَرَعُ سَيِّدُ الْعَمَلِ وَمَنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ وَرَعٌ يَصُدُّهُ مَعْصِيَةَ اللهِ إِذَا خَلاَ لَمْ يَعْبَأِ اللهُ بِشَيْءٍ مِنْ عَمَلِهِ.
Në një hadith që e transmeton Enes b. Mâlik (radijallahu anhu), Profeti (alejhissalatu uesselam) ka thënë: “Frika me respekt ndaj Allahut është themeli i çdo urtësie (bashkimit të dijes me punën e mirë). Kurse puna më e mirë është të jemi të kujdesshëm e të ruhemi edhe nga gjërat e dyshimta me frikën se mos biem në mëkate. Allahu nuk i jep aspak rëndësi punëve të personave që nuk e kanë përvetësuar devotshmërinë”. (Musnedu’sh- Shihâb, 1/303; el-Vera’, 1/43; Dhemmu’l-Hevâ, 1/596)
-13-
عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ (رَضِيَ اللهُ عَنْهُ) قَالَ رَسُولُ اللهِ (صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ): مَنْ سَاءَتْهُ خَطِيئَتُهُ غُفِرَ لَهُ وَإِنْ لَمْ يَسْتَغْفِرْ.
Enes b. Mâlik (radijallahu anhu) transmeton se Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Njeriu i cili përpëlitet me pendesën e një gabimi që ka bërë, falet megjithëse nuk e shpreh istigfarin (pendesën-kërkimin falje) me gjuhë”. (Musnedu’sh- Shihâb, 1/264; el-Firdeus, 37 558)
-14-
عَنْ أَبِي ذَرٍّ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمْ قَالَ: إِذَا أَسَأْتَ فَأَحْسِنْ.
Në një hadith të transmetuar nga Ebû Dherri (radijallahu anhu) Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Nëse bën një punë të cilën Allahu nuk e pëlqen, menjëherë pas saj bëj një mirësi”. (Musned, 5/181)
-15-
عَنِ بْنِ عُمَرَ (رَضِيَ الله عَنْهُ) قَالَ النَّبِيُّ (صَلَّى الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ):مَنْ طَلَبَ عَمَلَ الدُّنْياَ بِعَمَلِ اْلآخِرَةِ فَمَا لَهُ فيِ اْلآخِرَةِ مِنْ نَصِيبٍ.
Në një hadith të transmetuar nga Abdullah b. Omer (radijallahu anhu), i cili është një prej të parëve të sahabëve, Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Nëse një person pret përfitime materiale prej një pune që bëhet vetëm për përfitime shpirtërore (punë Ahireti) nuk ka për të marrë asnjë shpërblim në Ahiret”. (Musnedu’sh-Shihab, 1/293; Ez-zuhd ve sıfatu’z-Zâhidîn, 1/67)
-16-
عَنْ عُبَادَةَ بْنِ الصَّامِتِ (رَضِيَ الله عَنْهُ) قاَلَ رَسُولُ اللهِ (صَلَّى الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ): مَنْ أَحَبَّ لِقَاءَ اللهِ أَحَبَّ اللهُ لِقَاءَهُ وَمَنْ كَرِهَ لِقَاءَ اللهِ كَرِهَ اللهُ لِقَاءَهُ.
Në një hadith që transmeton Ubâde b. Sâmit (radijallahu anhu) nga Zotëria ynë, Krenaria e gjithë njerëzimit (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) thuhet: “Allahu dëshiron që të takohet – ashtu siç i shkon Atij – me atë që dëshiron të takohet me Allahun; gjithashtu Ai nuk dëshiron të takohet me atë që nuk dëshiron të takohet me Allahun xh.xh.”. (Buhari, Rikâk, 41; Muslim, Dhikr, 14,16; Tirmidhî, Xhenâiz, 67, Zuhd, 6; Nesâî, Xhenâiz, 10; Musned, 2/313)
-17-
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ (رَضِيَ الله عَنْهُ) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى الله عَلَيْه ِوَسَلَّم: لا
تُكْثِرُوا الضَّحِكَ فَإِنَّ كَثْرَةَ الضَّحِكِ تُمِيتُ الْقَلْبَ
Në një hadith të transmetuar nga Ebû Hurejre (radijallahu anhu) Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Mos qeshni shumë! E qeshura e shumtë vret zemrën”. (Ibn Maxhe, Zuhd, 19)
-18-
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ (رَضِيَ الله عَنْهُ) قَالَ رَسُولُ اللهِ (صَلَّى الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ): مِنْ حُسْنِ إِسْلاَمِ الْمَرْءِ تَرْكُهُ مَا لاَ يَعْنِيهِ.
Në një tjetër hadith të transmetuar nga Ebû Hurejre (radijallahu anhu) Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Braktisja e çdo ndjenje, mendimi apo vepre të panevojshme e cila nuk të kujton Allahun është prej përsosmërisë së njohjes së Islamit dhe të zbatimit të parimeve të tij.” (Tirmidhî, Zuhd, 11; Ibn Mâxhe, Fiten, 12; Muvatta, Husnu’l-Huluk, 2; Musned, 1,301)
-19-
عَنِ بْنِ عُمَرَ (رَضِيَ الله عَنْهُ): قَالَ النَّبِيُّ (صَلَّى الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ): مَنْ كَثُرَ كَلاَمُهُ كَثُرَ سَقَطُهُ وَمَنْ كَثُرَ سَقَطُهُ كَثُرَتْ ذُنُوبُهُ وَمَنْ كَثُرَتْ ذُنُوبُهُ كاَنَتِ النَّارُ أَوْلىَ بِهِ، فَمَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللهِ وَالْيَوْمِ اْلآخِرِ فَلْيَقُلْ خَيْرًا أَوْ لِيَصْمُتْ.
Në një hadith të transmetuar nga Abdullah b. Omer (radijallahu anhu) Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Kush flet shumë gabon shumë; kush gabon shumë bën shumë mëkate; kush ka shumë mëkate – nëse nuk i pastron ato me pendesë – meriton zjarrin. Për këtë arsye, kush i beson Allahut dhe Ditës së Fundit të flasë gjithmonë mirë ose (përndryshe) të heshtë!” (Mu’xhemü’l-Eusat, 6/328; Musnedu’sh-Shihab, 1/236; Mexhmeu’z-Zeuâid, 10/543)
-20-
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: كَفَى بِالْمَرْءِ إِثْمًا أَنْ يُحَدِّثَ بِكُلِّ مَا سَمِعَ.
Ebû Hurejre (radijallahu anhu) na transmeton në një hadith se Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “I mjafton një personi si mëkat që të tregojë çdo gjë që dëgjon”. (Suneni Ebî Davud, 2/716)
-21-
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ (رَضِيَ الله عَزَّ وَجَلَّ عَنْهُ) قَالَ رَسُولُ اللهِ (عَلَيْهِ أَكْمَلُ التَّحَايَا): مَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللهِ وَالْيَوْمِ اْلآخِرِ فَلْيَقُلْ خَيْرًا أَوْ لِيَصْمُتْ وَمَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللهِ وَالْيَوْمِ اْلآخِرِ فَلْيُكْرِمْ جَارَهُ وَمَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللهِ وَالْيَوْمِ اْلآخِرِ فَلْيُكْرِمْ ضَيْفَهُ.
Përsëri Ebû Hurejre (radijallahu anhu) transmeton nga Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) këtë hadith: “Kush i beson Allahut dhe Ditës së Gjykimit të flasë gjithmonë mirë ose të heshtë! Kush i beson Allahut dhe Ditës së Gjykimit të respektojë fqinjin e tij! Kush i beson Allahut dhe Ditës së Gjykimit të respektojë mysafirin e tij!” (Muslim, İman, 74)
-22-
عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ (رَضِيَ اللهُ عَنْهُ) قَالَ رَسُولُ اللهِ (صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ): اَلْمُجَاهِدُ مَنْ جَاهَدَ نَفْسَهُ فيِ طَاعَةِ اللهِ عَزَّ وَجَلَّ.
Enes b. Mâlik (radijallahu anhu) transmeton se Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Muxhahidi (luftëtari) i vërtetë është ai që lufton me nefsin (egon) e tij në çështjen e bindjes ndaj Allahut të Lartmadhëruar”. (Tirmidhi, Fadâilu’l-Xhihad, 2; Musned, 6/20,22)
-23-
عَنِ ابْنِ عُمَرَ (رَضِيَ اللهُ عَنْهُ) قَالَ رَسُولُ اللهِ (صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ): إِنَّمَا مَوْضِعُ الصَّلاَةِ مِنَ الدِّينِ كَمَوْضِعِ الرَّأْسِ مِنَ الْجَسَدِ.
Në një hadith të transmetuar nga Abdullah b. Omer (radijallahu anhu) Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Vendi i namazit në fe është si vendi i kokës në trupin e njeriut”. (El-Mu’cemu’l-Evsat, 2/383; Mecmeu’z-Zevaid, 1/292)
-24-
عَنْ عَبْدِ اللهِ بنِ سَلاَمٍ (رَضِيَ الله عَنهُ) قَالَ رَسُولُ اللهِ (صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ): يَا أيُّهَا النَّاسُ أَفْشُوا السَّلاَمَ وَأطعِموُا الطَّعَامَ وَصِلُوا اْلأَرْحَامَ وَصَلُّوا بِاللَّيْلِ وَالنَّاسُ نِيَامٌ تَدْخُلوُا الجَنَّةَ بِسَلاَمٍ.
Abdullah b. Selam (radijallahu anhu) transmeton se Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “O njerëz! Shtojeni përshëndetjen midis njëri-tjetrit. Sofra juaj të jetë e hapur për të gjithë, ushqeni me shumicë. Mos e lini pas dore vizitën e farefisit dhe kur njerëzit bien në gjumë, griseni errësirën e natës me namaz. Kështu të hyni në paqe në Xhenet!” (B.-i Mâce, Et’ime, 1; Dârimî, Salât, 156)
-25-
عَنِ بْنِ عَبَّاسٍ (رَضِيَ اللهُ عَنْهُمَا) قَالَ النَّبِيُّ (صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ): نِعْمَتَانِ مَغْبوُنٌ فِيهِمَا كَثِيرٌ مِنَ النَّاسِ اَلصِّحَّةُ وَالْفَرَاغُ
Abdullah b. Abbasi (radijallahu anhu) na transmeton se Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) në një hadith ka thënë: “Ka dy mirësi të cilave njerëzit nuk ua dinë vlerën dhe mashtrohen në to: shëndeti dhe koha e lirë”. (Buhari, Rikak, 1,60; Tirmidhi, Zuhd, 1; B. Mâce, Zuhd, 15; Musned, 1/344)
-26-
عَنِ بْنِ عَبَّاسٍ (رَضِيَ اللهُ عَنْهُمَا) قَالَ النَّبِيُّ (صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ): عَيْنَانِ لاَ تَمَسُّهُمَا النَّارُ عَيْنٌ بَكَتْ مِنْ خَشْيَةِ اللهِ وَعَيْنٌ بَاتَتْ تَحْرُسُ فيِ سَبِيلِ اللهِ.
Abdullah b. Abbas (radijallahu anhu) na transmeton se Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) në një hadith ka thënë: “Ka dy sy që zjarri i xhehenemit nuk i prek dot: njëri është syri i njeriut të devotshëm që qan pa pushim prej frikës dhe respektit që ka ndaj Allahut dhe tjetri është syri që rri roje në udhë të Allahut”. (Tirmidhi, Fedâilul-cihâd, 12)
-27-
عَنْ حذيفةَ رضي اللَّه عنه أَنَّ النبي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: والَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ لَتَأْمُرُنَّ بالْمعرُوفِ ولَتَنْهَوُنَّ عَنِ المُنْكَرِ ، أَوْ لَيُوشِكَنَّ اللَّهُ أَنْ يَبْعثَ عَلَيْكمْ عِقَاباً مِنْهُ ، ثُمَّ تَدْعُونَهُ فَلاَ يُسْتَجابُ لَكُمْ
Hazreti Hudhejfe (radijallahu anhu) na transmeton se Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) – çdo shprehje e të cilit është perlë më vete – ka thënë: “Betohem në emër të Atij që mban në dorë shpirtin tim! Ose orientojini njerëzit në të mira dhe largojini nga e keqja – duke kryer detyrën e emri bi’l-marûf dhe nehji ani’l-munker, – ose Allahu ju dërgon një dënim. Atëherë nuk ju pranohet as duaja edhe sikur të përgjëroheni”. (Tirmidhî, Fiten: 9)
-28-
عَنْ أَبِي أُمَامَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: حَبِّبُوا اللهَ إِلَى عِبَادِهِ يُحْبِبْكُمُ اللهُ.
Në një hadith të transmetuar nga Ebu Umame (radijallahu anhu) Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Bëni që njerëzit ta duan Allahun dhe Allahu do t’ju dojë”. (Kenzu’l-Ummal, 15/1186; Feyzu’l-Kadîr, 3/371)
-29-
عَنْ عِمْرَانَ بْنِ حُصَيْنٍ قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهَ وَسَلَّمَ: مَنِ انْقَطَعَ إِلىَ اللهِ كَفَاهُ اللهُ كُلَّ مَؤُونَةٍ وَرَزَقَهُ مِنْ حَيْثُ لاَ يَحْتَسِبُ وَمَنِ انْقَطَعَ إِلىَ الدُّنْياَ وَكَّلَهُ الله إِلَيْهاَ.
Imran b. Husajn (radijallahu anhu) na transmeton se Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Allahu plotëson çdo nevojë të njeriut që i përkushtohet adhurimit dhe shërbimit në udhë të Tij dhe e furnizon prej nga ai nuk e mendon. Por atë që e harron Allahun dhe jepet pas dynjasë, Ai e lë vetëm për vetëm me sprovat dhe vështirësitë e kësaj bote”. (Heysemî, Mecmeu’z-zevâid, 10/303; Taberâni, el-Mu’cemu’s-sağîr, 1/201)
-30-
عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ أَبيِ سُفْياَنَ (رَضِيَ الله عَنْهُ) قَالَ رَسُولُ اللهِ (صَلَّى الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ): مَنْ يُرِدِ اللهُ بِهِ خَيْرًا يُفَقِّهْهُ فيِ الدِّينِ.
Në një hadith të transmetuar nga Hz. Muavije b. Ebi Sufjan (radijallahu anhu) Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Njeriut që i do të mirën Allahu i jep një aftësi të kuptuari të thellë në fe”. (Buhari, İlim, 10; Muslim, İmare, 175; Tirmidhi, İlim,4; Ibn Mâxhe, Mukaddime, 17; Darimi, Mukaddime, 24; Musned, 1/306)
-31-
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ (رَضِيَ اللهُ عَنْهُ) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ (صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ): مَنْ سَلَكَ طَرِيقًا يَلْتَمِسُ فِيهِ عِلْمًا سَهَّلَ اللّهُ لَهُ طَرِيقًا إِلَى الْجَنَّةِ.
Në një hadith të transmetuar nga Ebû Hurejre (radijallahu anhu) Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Allahu i lehtëson udhën për në Xhenet personit që merr udhën për të kërkuar dije”. (Muslim, 2/2074)
-32-
عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عَمْروٍ بْنِ الْعَاصِ (رَضِيَ الله عَنْهُ) قاَلَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ (صَلَّى الله عَلَيْهِ وَسَلَّمَ): مَنْ تَوَاضَعَ لِلّهِ رَفَعَهُ اللهُ وَمَنْ تَكَبَّرَ وَضَعَهُ اللهُ.
Në një hadith të transmetuar nga Abdullah b. Amr b. As (radijallahu anhuma) Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Allahu lartëson modestin dhe poshtëron mendjemadhin”. (Musnedu’sh-Shihab, 1/219; me pak ndryshim: Musned, 3/76)
-33-
عَنِ ابْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : مَنْ فُتِحَ لَهُ مِنْكُمْ بَابُ الدُّعَاءِ فُتِحَتْ لَهُ أَبْوَابُ الرَّحْمَةِ.
Në një hadith të transmetuar nga Abdullah b. Omer (radijallahu anhu) Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Kujt i janë hapur dyert e lutjes, i janë hapur dyert e Mëshirës”. (Tirmidhî, Deavât, 102)
-34-
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قاَلَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: اُدْعُوا اللهَ وَأَنْتُمْ مُوقِنُونَ بِاْلإِجَابَةِ
Në një hadith të transmetuar nga Ebu Hurejre (radijallahu anhu) Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Lutjuni Allahut duke qenë të bindur se Ai do t’ju përgjigjet”. (Tirmidhî, 5/517; Musned, 2/177)
-35-
عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: ثَلَاثٌ مَنْ كُنَّ فِيهِ وَجَدَ حَلَاوَةَ الْإِيمَانِ أَنْ يَكُونَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَحَبَّ إِلَيْهِ مِمَّا سِوَاهُمَا وَأَنْ يُحِبَّ الْمَرْءَ لَا يُحِبُّهُ إِلَّا لِلَّهِ وَأَنْ يَكْرَهَ أَنْ يَعُودَ فِي الْكُفْرِ كَمَا يَكْرَهُ أَنْ يُقْذَفَ فِي النَّارِ.
Në një hadith të transmetuar nga Enes b. Malik (radijallahu anhu) Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Kush ka këto tre veçori ka shijuar ëmbëlsinë e besimit: Të dojë më shumë se çdo gjë Allahun dhe Profetin e Tij (s.a.v.s); t’i dojë njerëzit vetëm dhe vetëm për kënaqësi të Allahut dhe – e treta – të frikësohet nga rikthimi në mosbesim sikurse frikësohet nga hedhja në zjarr”. (Sahihu-l Buhari, 1/14)
-36-
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قاَلَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: أَحِبَّ لِلنَّاسِ مَا تُحِبُّ لِنَفْسِكَ تَكُنْ مُسْلِمًا.
Në një hadith të transmetuar nga Ebu Hurejre (radijallahu anhu) Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Dëshiro për të tjerët atë që dëshiron për veten tënde në mënyrë që të bëhesh mysliman i plotë”. (Tirmidhî, 4/551; Ibn Mâxhe, 2/1410; Musned, 2/310)
-37-
عَنْ مُعَاذِ بْنِ جَبَلٍ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قاَلَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: مَنْ عَيَّرَ أَخَاهُ بِذَنْبٍ لَمْ يَمُتْ حَتَّى يَعْمَلَهُ.
Në një hadith të transmetuar nga Mu’adh b. Xhebel (radijallahu anhu) Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Kush turpëron vëllain e tij në besim për shkak të një gabimi nuk vdes pa e bërë edhe vetë të njëjtin gabim”. (Tirmidhî, Kijâme, 53)
-38-
عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللهِ (رَضِيَ اللهُ عَنْهُ) قاَلَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: اَلْقَنَاعَةُ كَنْزٌ لاَ يَفْنَى.
Në një hadith të transmetuar nga Xhâbir b. Abdillah (radijallahu anhu) Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Mjaftueshmëria është një thesar i pashtershëm”. (Taberânî, el-Mu’xhemu’l-Eusat, 7/84)
-39-
عَنْ جَابِرٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قاَلَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّمَ: اِتَّقُوا الظُّلْمَ، فَإِنَّ الظُّلْمَ ظُلمَاتٌ يوْمَ القِيَامَةِ، وَاتَّقُوا الشُّحَّ، فَإِنَّ الشُّحَّ أَهْلَكَ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ، حَمَلَهُمْ عَلَى أَنْ سَفَكُوا دِمَاءَهُمْ وَاسْتَحَلُّوا مَحَارِمَهُمْ.
Sipas një transmetimi të Xhâbir b. Abdillah (radijallahu anhu) Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Ruhuni nga padrejtësia dhe qëndrojini larg asaj, sepse padrejtësia në Ditën e Kiametit do t’i dalë përpara të padrejtit si një errësirë e theksuar. Ruhuni dhe rrini larg edhe prej koprracisë, sepse ajo ka shkatërruar popujt përpara jush. Koprracia është shkaku që popujt e mëparshëm kanë luftuar me njëri-tjetrin dhe që të ndaluarën e bënë të lejuar”. [Muslim, Birr 56, (2578).]
-40-
قاَلَ عَدِيُّ بْنُ حَاتِمٍ (رَضِيَ اللهُ عَنْهُ) سَمِعْتُ النَّبِيَّ (صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ) يَقُولُ: اِتَّقُوا النَّارَ وَلَوْ بِشِقِّ تَمْرَةٍ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ شِقَّ تَمْرَةٍ فَبِكَلِمَةٍ طَيِّبَةٍ.
Në një hadith të transmetuar nga Adijj b. Hâtim (radijallahu anhu) Profeti (sal-lallahu alejhi ue sel-lem) ka thënë: “Ruhuni nga zjarri i xhehenemit qoftë me dhënien e një gjysmë hurme. Nëse ndonjëri prej jush nuk arrin ta bëjë as këtë, atëherë t’i thotë vëllait të tij një fjalë të mirë që do ta gëzojë atë”. (Buhâri, 3/1316)
Elton Karaj
Burimi: https://dritaislame.al/dyzet-hadithe-mbi-moralin/